Alternatywa dla tradycyjnego IPO

SPAC to skrót od special purpose aqusition company, czyli notowanej na gie³dzie spó³ki, której zadaniem jest przejêcie innej firmy prowadz¹cej ju¿ dzia³alnoœæ, a nastêpnie po³¹czenie siê z ni¹. To alternatywa dla uci¹¿liwej drogi przygotowywania prospektu emisyjnego, jego rejestracji i wreszcie IPO, co wymaga ujawnienia przy okazji wielu informacji.

W³aœnie w SPAC zainwestowa³y wspomniane gwiazdy sportu, biznesu i polityki. Ta forma lokowania pieniêdzy doczeka³a siê nawet specjalnej piosenki „SPAC Dream" wykonywanej przez rapera Cassiusa Cuvée, która ma na YouTubie ju¿ blisko 120 tys. wyœwietleñ.

Firma jak czek in blanco

SPAC jako wehiku³ inwestycyjny jest znany od kilkunastu lat, jednak to w³aœnie 2021 r. przynosi prawdziwy prze³om w rozwoju tej formy dzia³ania biznesów. Wed³ug danych platformy Dealogic SPAC zbieraj¹ obecnie wiêcej pieniêdzy i przewy¿szaj¹ liczbê tradycyjnych IPO. Te „spó³ki celowe" w USA zgromadzi³y 38,3 mld dol. tylko przez pierwszych szeœæ tygodni tego roku, w porównaniu z 19,8 mld dol. w przypadku tradycyjnych ofert publicznych. Dla porównania – w ca³ym 2020 r. SPAC pozyska³y 82 mld dol.

To pokazuje, jaka jest skala zainteresowania tymi wehiku³ami, które mo¿na okreœliæ jako du¿e transze gotówki notowane na gie³dzie. Ich g³ównym celem jest wyselekcjonowanie prywatnej firmy, kupienie jej, a nastêpnie upublicznienie.

SPAC nazywane s¹ tak¿e „blank check companies", co w wolnym t³umaczeniu oznacza „firmy jak czek in blanco" i jest to trafne porównanie, gdy¿ inwestorzy wp³acaj¹ pieni¹dze na taki wehiku³, zanim zidentyfikowany zostanie cel przejêcia – wiedz¹ jedynie, ¿e SPAC bêdzie szuka³ celów w okreœlonym obszarze gospodarki, co wymaga oczywiœcie zaufania do ludzi prowadz¹cych ca³y program.

Inna ró¿nica pomiêdzy tradycyjnym IPO a SPAC polega na tym, ¿e w tym pierwszym przypadku firma dopiero zbiera fundusze na rozwój, a SPAC ju¿ je ma i szuka po prostu podmiotu, do którego móg³by siê przy³¹czyæ. Jeœli zdarzy siê, ¿e akwizycja nie zostanie zrealizowana (w ci¹gu dwóch lat), to inwestorzy odzyskuj¹ swoje pieni¹dze.

Nie widaæ koñca ataku

Jak zauwa¿aj¹ Maureen Farell i Amrith Ramkumar, którzy w „The Wall Street Journal" zajmuj¹ siê tematyk¹ rynków kapita³owych, „na razie nie widaæ koñca ataku SPAC, który zbiega siê z ogromnym wzrostem inwestycji w ró¿norodne obszary gospodarki, pocz¹wszy od przejmowania akcji spó³ek technologicznych po gwa³towny wzrost znaczenia bitcoinów". Wed³ug portalu SPAC Research wiêkszoœæ z notowanych na amerykañskich rynkach SPAC szuka obecnie ofert w takich gor¹cych sektorach jak IT czy pojazdy elektryczne.

Analitycy twierdz¹, ¿e w nadchodz¹cych miesi¹cach zostan¹ zrealizowane transakcje o wartoœci kilkuset miliardów dolarów, dziêki czemu SPAC stan¹ siê naprawdê potê¿n¹ si³¹ na rynkach. Dodatkowo firmy widz¹ du¿e korzyœci z dzia³alnoœci tych wehiku³ów.

– Nasz telemedyczny startup Hims & Hers Health negocjowa³ transakcjê ze SPAC Oaktree Acquisition Corp. przez oko³o cztery miesi¹ce, zanim w paŸdzierniku ub.r. zawar³ umowê o wartoœci 1,6 mld dol. Ostatecznie zosta³a ona zamkniêta w drugiej po³owie stycznia 2021 r. – mówi w „WSJ" dyrektor generalny firmy Andrew Dudum. – Gdybyœmy zajêli siê tradycyjnym IPO, zabra³oby nam to 12–18 miesiêcy. Widzia³em korzyœci p³yn¹ce z tego, ¿e mój zespó³ zarz¹dzaj¹cy jest ca³kowicie skoncentrowany na dzia³alnoœci operacyjnej, a nie na pozyskiwaniu funduszy.

Amsterdam zyskuje na znaczeniu

SPAC œwiêci triumfy w USA, ale moda na ten model biznesowy powoli dociera tak¿e do Europy. Niedawno Bernard Arnault i Jean-Pierre Mustier og³osili, ¿e wybieraj¹ Euronext w Amsterdamie na miejsce notowania ich wehiku³u inwestycyjnego. Zajmie siê on wyszukiwaniem firm z sektora finansowego, z którymi nastêpnie bêdzie móg³ siê po³¹czyæ i wprowadziæ je na gie³dê.

To w³aœnie stolica Holandii zyskuje na znaczeniu jako potencjalnie g³ówny gie³dowy oœrodek europejski po wyjœciu z UE Wielkiej Brytanii z Londynem. Si³¹ rzeczy przyci¹ga on wiêc takie inicjatywy jak SPAC. Pierwsze notowanie takiego wehiku³u na amsterdamskim parkiecie odby³o siê w po³owie lutego, gdy trafi³ tam SPAC o nazwie ESG Core Investments, który z kwot¹ 250 mln euro bêdzie poszukiwa³ do przejêcia, a nastêpnie wprowadzenia na gie³dê firm zajmuj¹cych siê ochron¹ œrodowiska.

Cytowany przez „Financial Times" Jim Esposito, globalny wspó³przewodnicz¹cy bankowoœci inwestycyjnej w Goldman Sachs, mówi, ¿e widaæ rosn¹c¹ liczbê inwestorów, którzy chc¹ zadebiutowaæ ze SPAC na Starym Kontynencie.

Szkoda, ¿e na polskim rynku rozwój koncepcji SPAC nie jest widoczny. Nie oznacza to jednak, ¿e rodzimi inwestorzy nie przygl¹daj¹ siê takim rozwi¹zaniom. MCI Capital widzi chocia¿by 1–2 spó³ki w swoim portfolio, które mog³yby wejœæ na gie³dê w USA lub zachodniej Europie w³aœnie w oparciu o model SPAC.

jest prezesem MCI Capital