Prawo drogowe
Na przejœciach przez jezdnie ma byæ bezpieczniej. Telefon i tablet trzeba bêdzie jednak schowaæ na zebrze do kieszeni.
Sejm uchwali³ nowelizacjê prawa drogowego, która powsta³a po tragicznym wypadku na ul. Sokratesa w Warszawie, do którego dosz³o jesieni¹ 2019 r . Projekt zmian zobowi¹za³ siê przygotowaæ sam premier Mateusz Morawiecki. Uchwalenie tych przepisów zajê³o jednak ponad rok.
Z noweli wynikaj¹ ogromne zmiany w uprawnieniach i obowi¹zkach pieszych i kierowców. Piesi bêd¹ mieli pierwszeñstwo ju¿ w momencie wchodzenia na pasy. W czasie przechodzenia przez jezdniê nie bêd¹ jednak mogli korzystaæ z urz¹dzeñ elektronicznych – inaczej zap³ac¹ mandat od 50 do 150 z³. Kwota jest jeszcze dyskutowana. Nowelizacja zakazuje te¿ tzw. jazdy na zderzaku.
Jednym g³osem
Dla kierowców szczególnie istotna jest regulacja pierwszeñstwa nie tylko na przejœciach dla pieszych, ale i tu¿ przed nimi. Od 1 czerwca 2021 r. pieszy na przejœciu bêdzie mia³ pierwszeñstwo przez ka¿dym pojazdem. Nie ma zatem znaczenia, czy jest to samochód, motocykl czy tramwaj. Inaczej bêdzie z pieszymi zbli¿aj¹cymi siê do przejœcia, którzy bêd¹ mieli pierwszeñstwo przed ka¿dym pojazdem oprócz tramwai. To uk³on w stronê miejskich przewoŸników i bezpieczeñstwa pasa¿erów.
Bez telefonu i tabletu
W myœl noweli pieszy na przejœciu nie bêdzie móg³ korzystaæ z telefonu ani innego urz¹dzenia elektronicznego „w sposób, który prowadzi do ograniczenia mo¿liwoœci obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejœciu dla pieszych". Otwart¹ kwesti¹ pozostaje, jak traktowaæ wszelkiego rodzaju zestawy g³oœnomówi¹ce i s³uchawkowe.
Kolejne zmiany dotycz¹ karania za tzw. jazdê na zderzaku na autostradach i drogach ekspresowych. Teraz odleg³oœæ miêdzy samochodami ma wynosiæ minimum po³owê wartoœci ich prêdkoœci. Przyk³ad: przy prêdkoœci 120 km na godzinê – 60 m. A to oznacza, ¿e na drogach takich jak autostrady mo¿emy mniej wiêcej wyznaczyæ tê odleg³oœæ. Wed³ug danych policji z powodu jazdy na zderzaku w 2019 r. dosz³o do 94 wypadków, w których zginê³o 13 osób.
Kolejna zmiana to zrównowa¿enie prêdkoœci w terenie zabudowanym do 50 km na godzinê równie¿ noc¹. Dziœ jeszcze dozwolona prêdkoœæ od 23 do 5 rano wynosi 60 km na godzinê. Tak¿e w tym zakresie nowela ma zacz¹æ obowi¹zywaæ dopiero od 1 czerwca 2021 r.
Egzekwowanie kar
Co o zmianach myœl¹ eksperci? Mariusz Sztal, ekspert do spraw bezpieczeñstwa ruchu drogowego, mówi „Rzeczpospolitej", ¿e nie jest pewny, czy nowe przepisy poprawi¹ bezpieczeñstwo pieszych na pasach.
– W tych sprawach, obawiam siê, niewiele siê zmieni. Przestañmy siê broniæ przed innowacjami – mówi.
Pytamy o wysokoœæ mo¿liwych mandatów dla pieszych z komórk¹ w rêku na przejœciach.
– Powinniœmy uregulowaæ kwoty wide³kowo, czyli od–do – mówi. I wyjaœnia, ¿e inaczej nale¿y potraktowaæ zachowanie pieszego, który wprawdzie trzyma telefon przy uchu, ale z zachowaniem wszelkich zasad wchodzi na jezdniê, a inaczej osoby, które pisz¹c esemesa, wtargn¹ na przejœcie, nie sprawdzaj¹c, co dzieje siê na jezdni.
Instytut Transportu Samochodowego pomys³ wprowadzenia zakazu ocenia pozytywnie. Podkreœla jednak, ¿e wprowadzenie sankcji musi iœæ w parze z edukacj¹ spo³eczn¹.
– Samo wprowadzenie kar i nawet szeroka informacja o nich na niewiele siê zda, jeœli z³amanie zakazu nie bêdzie egzekwowane – podkreœla Mariusz Sztal.
Andrzej £ukasik z Polskiego Towarzystwa Kierowców uwa¿a z kolei, ¿e ¿ycie zweryfikuje zmiany uchwalone przez parlament.
– Myœlê, ¿e liczba wypadków na przejœciach dla pieszych i w ich okolicach wzroœnie. Czêœæ tych przepisów to jedynie kwiatek do ko¿ucha – uwa¿a i pyta: jak kierowca ma udowodniæ tak intensywn¹ rozmowê pieszego przez telefon, ¿e zak³óci³a ona przestrzeganie zasad bezpieczeñstwa? Nawet kamery w autach nie pomog¹. Nie mówi¹c o tym, ¿e nie ka¿dy je ma.
Etap legislacyjny: nowela trafi do Senatu
Klaudia Podkalicka kierowca rajdowy
Zarówno kierowcy, jak i piesi w rejonie pasów powinni pamiêtaæ o zasadzie ograniczonego zaufania. Choæ nie mam z³udzeñ, ¿e kiedy te zmiany ju¿ wejd¹ w ¿ycie, niektórzy i tak bêd¹ je mieli za nic. Potrzebna jest edukacja. Ona sprawi, ¿e obywatel ³ami¹cy prawo na drodze – obojêtnie, jako pieszy czy kierowca – bêdzie œwiadom nieuchronnoœci kary. Bardzo dobrze oceniam te¿ zrównanie dozwolonej prêdkoœci w nocy i w ci¹gu dnia do 50 km/h. Polscy kierowcy bywaj¹ na bakier z prawem i maj¹ sk³onnoœci do szar¿owania po drogach. Najwa¿niejsza jest wiêc edukacja i niezmiennoœæ przepisów. Nie ma powodu, by o pó³nocy jechaæ szybciej ni¿ rano. Dobre nawyki to podstawa bezpiecznej jazdy. I kolejn¹ zmianê oceniam bardzo dobrze – to piesi bêd¹ na cenzurowanym, jeœli podczas przechodzenia przez pasy zajm¹ siê rozmow¹ przez telefon lub przegl¹daniem smartfona. Pieszy wpatrzony w ekran telefonu potrafi zatrzymaæ siê, gestykulowaæ lub wrêcz odwracaæ i kierowaæ w przeciwn¹ stronê.
