Izba Cywilna jest niew³aœciwa w zakresie sprawowania kontroli nadzwyczajnej - stwierdzi³ S¹d Najwy¿szy przy okazji rozpoznawania skargi nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich.
Wyrok w sprawie o sygnaturze I NSNc 102/20? wydano 2 grudnia 2020 roku, ale teraz na stronie S¹du Najwy¿szego opublikowano jego uzasadnienie.
Sprawa dotyczy³a wydanego w grudniu 2008 r. postanowienia, w którym s¹d rejonowy stwierdzi³ nabycie spadku po zmar³ej w 1994 r. matce na podstawie ustawy. Postanowienie to zosta³o zaskar¿one przez RPO, poniewa¿ kwestia nabycia tego samego spadku na podstawie testamentu by³a wczeœniej przedmiotem odmiennego w treœci, równie¿ prawomocnego postanowienia s¹du z 1997 r., stwierdzaj¹cego nabycie spadku po tej samej osobie przez jedn¹ z jej córek. Obydwa postanowienia spadkowe by³y prawomocne, gdy¿ ¿aden z uczestników nie skorzysta³ z prawa do z³o¿enia apelacji.
S¹d Najwy¿szy, uznaj¹c skargê Rzecznika Praw Obywatelskich za zasadn¹, uchyli³ zaskar¿one postanowienie w ca³oœci i umorzy³ postêpowanie w sprawie.
W uzasadnieniu wskazano, ¿e sformu³owany przez Rzecznika Praw Obywatelskich zarzut naruszenia prawa procesowego by³ zasadny, bowiem wydanie przez s¹d, drugiego rozstrzygniêcia, odmiennego ni¿ wczeœniejsze prawomocne postanowienie wydane w tym samym przedmiocie jest niedopuszczalne i ra¿¹co narusza przepisy prawa procesowego, w tym zasadê chroni¹c¹ powagê rzeczy os¹dzonej.
Jak czytamy w komunikacie, S¹d Najwy¿szy odniós³ siê równie¿ do usi³owañ Rzecznika Praw Obywatelskich maj¹cych na celu wniesienie skargi niezgodnie z w³aœciwoœci¹ okreœlon¹ przepisami prawa. S¹d Najwy¿szy zauwa¿y³, ¿e ewentualne merytoryczne rozstrzygniêcie, jakie zapad³oby w Izbie Cywilnej by³oby niewa¿ne.Wskazano, i¿ œwietle ustawy o SN kontroli nadzwyczajnej dokonuje S¹d Najwy¿szy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, jak i z tego wzglêdu, ¿e orzeka s¹d w sk³adzie dwóch sêdziów zawodowych i jednego ³awnika. Tym samym Izba Cywilna jest nie tylko niew³aœciwa w zakresie sprawowania kontroli nadzwyczajnej ale te¿ nie orzekaj¹ w niej sk³ady ³awnicze.
