
Nauka zdalna w obecnym modelu pog³êbia nierównoœci. Dlatego rz¹d powinien czêœciej s³uchaæ ekspertów, a rzadziej speców od PR.
Poniedzia³kowe poranki do ³atwych nie nale¿¹. Ten ostatni zacz¹³ siê u nas w domu od trzech hiobowych wieœci. „Mamo, zepsu³a mi siê kamerka" – oœwiadczy³a zestresowana córka. „A u mnie zacina siê lekcja na platformie" – przybieg³a z okrzykiem m³odsza. Tu¿ po niej pojawi³ siê m¹¿, nauczyciel. „Nie dzia³a mi mikrofon, nie mogê prowadziæ lekcji" – oœwiadczy³ zmartwiony. To tylko ma³y obrazek, który jak w soczewce pokazuje aspekt sprzêtowy zwi¹zany z nauk¹ zdaln¹.
Zakup szwankuj¹cych urz¹dzeñ – przynajmniej na pewien czas – rozwi¹za³ nasze problemy. Jest jednak wiele rodzin, dla których nauka zdalna jest barier¹ nie do pokonania. Szacuje siê, ¿e kupno wszystkich najpotrzebniejszych urz¹dzeñ, przy za³o¿eniu, ¿e dziecko bêdzie siê uczyæ na laptopie, to wydatek rzêdu 2 tys. z³. Do kosztów ponoszonych przez gospodarstwo domowe nale¿y te¿ dodaæ wy¿szy rachunek za energiê.
To tylko jedna warstwa problemu. Drug¹, g³êbsz¹, s¹ koszty spo³eczne nauki zdalnej. Jej jakoœæ jest znacz¹co ni¿sza ni¿ nauki w trybie tradycyjnym. Nauka zdalna pog³êbia te¿ nierównoœci spo³eczne. Dzieci z gorszym sprzêtem i s³abszym dostêpem do internetu (a¿ jedna czwarta gospodarstw nie ma nadal dostêpu do szybkiej sieci) ju¿ na starcie stoj¹ na przegranej pozycji. Podobnie jak te, które nie mog¹ liczyæ na pomoc rodziców. W najtrudniejszej sytuacji s¹ dzieci z rodzin dysfunkcyjnych. Wiele z nich wraz z rozpoczêciem nauki zdalnej zniknê³o z radarów nauczycieli – nie pojawiaj¹ siê na lekcjach, nie przesy³aj¹ zadañ. To czêsto dzieci z rodzin, w których jest przemoc. Szokuj¹ce statystyki pokazuj¹, ¿e a¿ 27 proc. nastolatków doœwiadczy³o co najmniej jednej formy krzywdzenia od momentu wybuchu pandemii.
Oczywiœcie ³atwo krytykowaæ, a trudniej o konstruktywne rady. Nie skreœlajmy nauki zdalnej, bo nie jest powiedziane, ¿e w przysz³oœci do niej nie wrócimy. Pandemia Covid-19 wcale nie musi byæ ostatni¹. Dlatego trzeba wyrównywaæ szanse i stworzyæ d³ugofalowe systemowe rozwi¹zania zwiêkszaj¹ce efektywnoœæ nauki zdalnej. Przyk³adem mo¿e byæ edukacja hybrydowa, która w innych krajach sprawdza siê ca³kiem dobrze.
Tymczasem w³os siê je¿y na g³owie, gdy pos³ucha siê ministra edukacji – wypowiedzi wyzutych z szacunku do drugiego cz³owieka i, co gorsza, zupe³nie nieracjonalnych. Niewiedza nie mo¿e usprawiedliwiaæ nieprzemyœlanych dzia³añ. W razie w¹tpliwoœci warto siêgn¹æ po poradê. Eksperci maj¹ ich dla rz¹dz¹cych mnóstwo. Oby tylko rz¹d chcia³ s³uchaæ. Choæ trudno byæ w tej kwestii optymist¹.